06/05/02/2007 Gününün Haberleri

Kitap okumuyoruz Kars tarihi arastirmalariyla bilinen Av. Erkan Karagöz, Kars’a karsi ilgisizligin temelinde 1915 sendromunun yattigini bildirdi. Karagöz, “1980’den sonra devlet Kars’i unuttu.” dedi.
2011 Üniversite Kis Olimpiyatlari’nin Erzurum’a verilmesinin altinda da bu sendromun yattigini ileri süren arastirmaci-yazar Karagöz, “Bu olimpiyatlar büyük maliyeti gerektiren ve yapilacagi ili ihya eden organizasyonlardir. Trilyonlarca liralik yatirim yapilacaktir. Bu konuda Türkiye’de en uygun yer Sarikamis iken -ki, büyük yarislarin da Sarikamis’ta yapilacak olmasi buna örnektir- devlet tarafindan Erzurum’un aday gösterilmesi ve bu konuda büyük çaba harcanmasinin nedeni, 1915 sendromudur.” diye konustu.
Osmanli döneminde Kars’in sürekli olarak gözden çikarilan ve savas tazminati olarak Ruslara verilen bir il oldugunu animsatan Erkan Karagöz, sunlari söyledi:
“Dikkat ederseniz, Kars’a ne yapilmissa hep 1980’e kadar yapilmis. 1980’den sonra da, 1980 öncesi yapilanlar yok edilmis. Su Ürünleri Bölge Müdürlügü, Sümerbank, İhracatçilar Birligi, Gümrük Müdürlügü, Bölge Çalisma Müdürlügü, Radyoevi gibi kuruluslar 1980 sonrasi kaldirilarak baska illere nakledilmis. Erzurum’da sinir mi var ki, Gümrük Müdürlügü ve İhracatçilar Birligi siniri olan Kars’tan kaldirilarak bu ile aliniyor? 1980 öncesi yapilan Süt Fabrikasi ile Et-Balik Kurumu (Kombina) yine 1980 sonrasinin magdurudur. Halbu ki, her iki kurulus da, Kars’in ekonomik degeriyle özdesti. Süt Fabrikasi peskes çekilmesinin ardindan yok edildi. Dogu’da yalnizca Kars Et-Balik Kurumu özellestirildi. Kars Et-Balik Kurumu’nu özellestiren mantik, ‘devlet kasaplik mi yapacak’ diyordu. Ama, ayni mantik Erzurum’da kasaplik yapiyor. Erzurum’daki kombina halen devlete aittir. Dikkat edin, 1980 sonrasi Kars disinda Dogu’daki hiç bir kurum ve kurulus kapatilmiyor, baska ile kaydirilmiyor. Kaldirma ve kapatma yalnizca Kars’a özgü uygulama. Devletin özellikle 1980 sonrasi Kars’ta yatirim olarak kendini göstermemesinin altinda, 1915 sendromu yatmaktadir. 1980 sonrasi devleti yönetenlerin beyninde Osmanli’nin sarigi vardir. Osmanli döneminde de Kars sürekli elden çikarilmasinda zarari olmayan bir il olmustur ve Ruslar’a savas tazminati olarak birakilmisti.”
Kars’tan 1980 sonrasi devletin yatirim olarak kendini çekmesi sonucu, toplumsal göç olayi yasandigina da dikkat çeken arastirmaci-yazar Erkan Karagöz, daha sonra su görüsleri dile getirdi:
“1980 öncesi Kars’tan 4-5 yillik bir süreçte yalnizca siyasi göç vardi. Ancak 1980 sonrasi, devlet yatirimlarinin kapatilip, kaldirilmasinin ardindan toplumsal göçler basladi. Daha sonra da üçe bölündü. Türkiye’de hangi büyük il üçe bölünüp illestirildi? Neden Kars’a uygulandi bu bölünme? Burada da amaç, 1915 sendromudur ve diger bir yani da yatirimi zorlayacak siyasi etkinligi kirmaktir. Bunu da basardilar. Kars’i yarin elden çikabilir bir il olarak gördüler. Bugün Artvin’de yapilan baraj, Bayburt Baraji’nin 4-5 kat büyüklügündedir. Artvin’deki büyük baraj bitmek üzereyken, yapimina yillar önce baslanan Bayburt Baraji halen yerinde saymaktadir. Neden? Para yoksa Artvin için neden var? 2011 yilinda Erzurum’da yapilacak olan kis olimpiyatlari da bu sendromdan dolayi Kars’ta yapilmamaktadir. Çünkü trilyonlarca liralik yatirimi gerektirmektedir. Ve Kars, 1915 sendromunu yasayan yöneticiler nedeniyle giderek daha da yoksullasacaktir. Zaten Migros’la birlikte bunda da basarili olunuyor. Dogu’nun hangi büyük ilinde iki Migros magazasi var, Kars’tan baska? 78 bin nüfuslu bir kentte iki Migros magazasi olur mu? İkinci Migros açildiginda, Kars’ta esnaf kepenk kapatmaya baslamistir. Bu yakinda pesinden göçü pompalayacaktir.
Haber ekleme saati: 13.16-06/02/2007
Haber/Foto: Gümüspala Kortag/Kars

Ardahanlilara geçmis olsuna giden vali kaza yapti