Su seviyesinin yükselmesiyle göl kendini dezenfekte ederek temizlenirken, Gölde yaşayan balık türlerinde de önemli derecede artış görülmüştü.
2019 başlarında su tüketimi durdurulması sonrası Gölün su seviyesi 5 ay içinde yaklaşık 70-80 santim yükseldi.
Arpaçay Zorlu HES su tüketiminin durdurma zamanından sonra yeniden su tüketime başlamış ve 4 ay içinde Gölde su seviyesi yine eski derecesine düşerek, kıyıdan yaklaşık 10 metre içeriye çekildi.
Kısacası alınan karar, gelinen noktada hiç bir işe yaramadı. Zorlu HES Barajı’nın pervasızca su tüketimine devam ederken, 5 ay kullanmadığı suyun acısını çıkarırcasına daha fazla su tüketimi yaptı, yapmaya da devam ediyor.
Alınan karar şöyleydi, Çıldır Gölü’nü kurtarmaya yetmedi.
DSİ 24. Bölge Müdürlüğünün sorumluluk alanında, Kars ve Ardahan il sınırları içinde yer alan bölgenin en önemli turizm değeri ve doğal gölü olan Çıldır Gölü ile ilgili konular, daha önce 19.02.2019 tarihinde Ardahan Valiliği Toplantı Salonunda, Kars Valimiz Türker Öksüz ve Ardahan Valimiz Mustafa Masatlı ‘nın ortak başkanlığında, Bölge Müdürlüğümüz ve ilgili tüm tarafların katılımı ile gerçekleştirilen toplantıda detaylı bir şekilde görüşülmüştü.
Bu toplantıda konuşulan önemli konulardan biri de, Çıldır Gölü etrafında bulunan sazlık alanların korunması suretiyle yörede Sarı Sazan olarak tarif edilen balık türünün korunması, yaşamaları ve üremelerine imkan sağlanmasının önemi ve gerekliliğine dikkat çekilmiştir.
Ayrıca bu konuda Çıldır Gölü Alt Komisyon kurulması ve alınacak kararlar çerçevesinde sürecin takip edilmesi kararlaştırılmıştır.
Çıldır Gölünde yaşayan balık türünün üreme ve yaşam döngüsünün sürekliliğini sağlamakta önem arz eden sazlık alanların özellikle söz konusu balıkların üreme ve göle dönüş periyodunu oluşturan aylarda, göl su seviyesinin bu sazlık alana giriş ve çıkışlara izin verecek seviyenin altına düşürülmemesi önem arz etmektedir.
Geçmiş yıllarda yaşanan kuraklık, sulama suyu ihtiyacındaki artış, enerji üretimi ve Kars-Bakü-Tiflis Demiryolu hattı çalışmaları nedeniyle gölü besleyen Doğu Derivasyon Kanalının tahrip edilerek akışın engellenmesi neticesinde, 2015 yılından 2018 yılı sonuna kadar yıllık ortalama 20 milyon m3 suyun göle akışının engellenmiş olmasından kaynaklı olarak Çıldır Gölü su kotunu belirtilen seviyede muhafaza etmek mümkün olamamıştır.
Halihazırda su kaynağı Çıldır Gölü olan; Çıldır-I HES, Can-I HES ve Telek HES ile işletmede olan bürüt 3000 hektar sulama alanına sahip Arpaçay Sulaması I. Kısım bulunmaktadır. Ayrıca eksiklikleri nedeniyle henüz sulamaya açılamamış olan 11.400 ha. alana sahip Arpaçay Sulaması II. Kısım Sulaması da bulunmaktadır.
Çıldır Gölü Su Seviyesi Son Yılların En Üst Seviyesinde…
Çıldır Gölü Alt Komisyonu, 08.03.2019 tarihinde toplanarak aldığı kararlar çerçevesinde DSİ 24. Bölge Müdürlüğümüz tarafından, konu DSİ Genel Müdürlüğümüz İşletme ve Bakım Dairesi Başkanlığına bildirilerek, sulama için bırakılan su dışında gölden su tahliyesi sağlanmayacak şekilde göl su seviyesinin sazlık alana geçişe izin verecek şekilde, Çıldır Gölü İşletme Çalışması yapılarak tüm ilgili taraflara bildirilmiş ve bu doğrultuda takibi sağlanmaktadır. Bu çerçevede göl su kotu gelen akımlara bağlı olarak önemli oranda artış sağlamış olup, halihazır mevcut su kotu, son yılların en üst seviyesi olan 1961,35 ‘e kadar yükselmiştir. Böylece balıkların üreme alanına giriş ve çıkışları, üreme döneminde sağlanmış olacaktır.
Çıldır Gölünün Sarı Sazanı Ve Üreme Alanları Korunuyor…
17.05.2019 tarihinde, DSİ 24 Bölge Müdürlüğümüz heyeti tarafından göl alanında, gölü besleyen derivasyon kanallarında, Sarı Sazan üreme alanlarında yaptığı inceleme, tespit ve değerlendirmeler neticesinde aşağıdaki hususlar tespit edilmiş ve ilgili taraflara bildirilmiştir.
1- Sarı Sazan üreme alanı olan sazlık alan ile göl arasında önceki yıllarda yapılmış olan ulaşım yolu altında bırakılan büzlerden dolayı, sol sahilden sazlık alanı besleyen kaynak suyunun, üreme alanı olan sazlık alanı tam anlamıyla beslemesine engel teşkil ettiği, bu nedenle büz geçitlerin acilen sazlık alandan göle doğru su geçişine kapatılması suretiyle Çıldır Gölü ile balık üreme alanı olan sazlık alan irtibatının eski Eski Rus Köprüsü olarak ifade edilen geçitten sağlanmasının temin edilmesi önem arz etmektedir. Böylece sol sahilden sazlık alana gelen kaynak suyu sazlık alanı dolaşarak ve bir miktarda yükselerek, sağ sahildeki Eski Rus Köprüsü olarak ifade edilen geçitten göl ile bağlantı sağlanarak balık geçişlerinin sağlıklı bir şekilde ve uygun bir çerçevede temini sağlanabilecektir.
2- Söz konusu balık üreme alanı olan sazlık alanın çevresinin, alınan kararlar çerçevesinde, dışarıdan bu balık üreme alanına büyükbaş hayvan ve insan geçişlerinin ve müdahalesinin engellenmesi ve alanın muhafazası için, beton direkli tel kafes sistemi ile çevrilmesi uygun olacaktır.
3- DSİ tarafından yapılan işletme çalışması neticesinde, göl su kotunun bu yıl ve bundan sonraki yıllarda belirli dönemlerde 1962,00 kotuna kadar normal şartlarda çıkabileceği öngörüldüğünden, kurumumuz tarafından Çıldır Gölü için kamulaştırılan 1962,00 kotunun altında yer alan ulaşım yolu, sanat yapıları ve her türlü yapının bu kotun dışına çıkarılması can ve mal emniyeti açısından gereklidir. Tüm kamu kurum ve kuruluşları ile özel şahıslar kendilerine ait konularda bu doğrultuda gerekli tedbirleri almalıdır. 1962,00-1965,00 kotu aralığı ise irtifak hattı aralığıdır. Bu kotlar arasındaki alan, taşkın anında suyun çıkması muhtemel kotlar olup, bu aralıkta kalıcı konaklama tesislerine izin verilmemelidir.
Belirtilen nedenlerden dolayı optimum bir işletmenin sağlanması ve gölün balık türü olan Sarı Sazan’ın üreme ve yaşam döngüsünün devamı için belirtilen tedbirlerin ilgili kurum ve kuruluşlar ile özel şahıslar tarafından alınması gerekmektedir.
Bölgemizin ve yörenin yanı sıra ülkemizin her yöresinden çok sayıda ziyaretçinin akın ettiği, çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapan, tarihi, doğal ve turizm ile Sarı Sazan Balığının ana vatanı olan ve en leziz şeklini burada bulabileceğiniz Çıldır Gölü’nü, geleceğe tüm güzellikleri ve özellikleriyle taşımak herkesin ortak çaba ve gayreti ile mümkün olabilecektir.
Suat İncedere/DHA/ÇILDIR
.jpg)
China Railway Express’i Uçtu mu?
Bugün, Kanun Hükmünde Kararnameleri, ‘Kaftancıoğlu Kozmik Odada mı?’ başlığı ile CHP’nin kozmik odasına alındığına inandığım İstanbul İl Başkanının bir önceki yazımı haklı çıkaran tweeti, Başkan Erdoğan’ın Amerika ziyareti ve son yerel seçimlerde açıkça olmasa da alenen CHP’yi destekleyip, seçimden sonra CHP’den beklediklerini alamayan HDP’yi ele almak isterken dünden beri izlediğim, okuduğum bir haber gelip yazıma konu oldu..
Çünkü beni bir kez daha geren bir haberi bu günkü köşeme konu olan yazıma başlamadan önce şu satırları okuyup, benim anlaşılmak istenmeyen ve neyin mücadelesini verdiğimi anlamanızı isterim..
Ama bir kez değil, bir kaç kez okuyarak aşağıdaki satırların içinde ayrıntıyı bularak yazımı okumaya devam edin..
İşte o satırlar..
‘Çin’in Xi’an şehrinden yola çıkıp, Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçecek China Railway Express adlı kargo treni Kazakistan’ın ardından BTK hattında olan Azerbaycan ve Gürcistan’ı geçerek dün Kars üzerinden Türkiye’ye giriş yapmıştı.’
Yani adeta ‘Ardahan’dan değil, uçarak Kars’tan giriş yaptı’ diyen bu satırları okurken ülkemin 81 Vilayeti gibi dünya genelinde ülkemi temsil eden Büyükelçilikler, Konsolosluklar, Ateşeler gibi valilikler, kaymakamlıklar, belediyeler, dernek, federasyon, stk’ların eksikliklerini de ortaya koyan aşağıda okuyacağınız haber ve derdim..
Çünkü; ‘Çin’in Xi’an şehrinden yola çıkıp, Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçecek China Railway Express adlı kargo treni Kazakistan’ın ardından BTK hattında olan Azerbaycan ve Gürcistan’ı geçerek dün ARDAHAN üzerinden Türkiye’ye giriş yapmıştı.’ demesi gereken bu haber bu ülkenin kentleri gibi kendisinin de istendiği şekilde tanıtılamadığını ortaya koyar..
Ve ülkemin 81 Vilayetinin olduğunu ve bu ülkenin her kentinin kendine has özelliklerinin olduğunu ve bir yakası Avrupa’da diğer yakası Asya’da olan bu güzel ülkenin Kafkaslara açılan kapısı konumunda ki kentini temsilen bir stk’nın başında biri olarak ret ettiğimiz oluşumlara kuyruk olup, kentimin adını gölgeleyenler aşağıdaki haberi okurlar mı bilmem ama Çin’den kalkıp, Avrupa’ya uzanan demir yolunun ülkeme ilk giriş alanı Kars değil, Ardahan’dır..
Ve bu girişi Ardahan’dan yapmışken sanki Ardahan bay, pas edilmiş ve sanki China Railway Express i havada uçup Kars’a inmiş gibi haberlerin yapılması da Kars-Ardahan-Iğdır yani KAI, KAISİAD diasporası ve ona kuyrukçuluk yapan Ardahanlılar olduğunu da tüm Ardahan’lılar ve dünya iyi bilmelidir..
İşte China Railway Express’nin havadan yani Ardahan’da ülkeye ilk girişi yapmasına karşın yapılan haberlerde tanınmaya muhtaç Ardahan’ı değil Kars’ı gündeme taşımasını bir kez daha ortaya koyan o haber..
Çin’den gelen 850 metrelik yük treni Marmaray hattıyla Avrupa’ya geçiş yaptı.
‘Tek Kuşak Tek Yol’ projesi kapsamında, Çin’den yola çıkıp Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Hattı üzerinden devam eden ve Marmaray’ı kullanarak Avrupa’ya kesintisiz gidecek ilk yük treni, Marmaray’dan geçiş yaptı.
Çin’in Xi’an şehrinden yola çıkıp, Türkiye üzerinden Avrupa’ya geçecek China Railway Express adlı kargo treni Kazakistan’ın ardından BTK hattında olan Azerbaycan ve Gürcistan’ı geçerek dün Kars üzerinden Türkiye’ye giriş yapmıştı.
Tren, Demir İpek Yolu üzerinden Bulgaristan, Sırbistan, Macaristan ve Slovakya’yı geçerek Prag’a ulaşacak.
Evet, Sayın Ardahanlılar, Ardahan adını gölgeleyen Ardahan adını kullanıp, Ardahan adını gölgeleme uğruna “kendi bindikleri dalı kesmekten” başka bir şey yapmayan diasporaya kuyrukçuluk yapan Ardahanlıların başını çektiği Diaspoara bu haberi okuduğunuzda hiç utanmadınız mı?
Bilmem ama Hava alanı isteyen, asıl adının Ardahan-Tiflis-Bakü Demiryolu olması gereken ve kılçık yolla da olsa, istasyonla da olsa bu tren hattının Ardahan merkeze buradan Karadeniz’e uzanmasını isteyen biz Ardahan’lıların derdi budur, KAI; KAISİAD denen gölgeleri ittikçe kentin belediye başkanı dahil bir çoklarının bize inat hala yanlış yolda gidişlerine dur deme çabası..
Maddi destek arayışında olan Serhat Ardahanspor kulüp yöneticileri ve futbolcuları ‘Bu takım sadece Ardahan merkezin değil, tüm Ardahan’ındır’ diyerek Çıldır’ da destek istediler.
Serhat Ardahanspor Kulüp yöneticileri ve futbolcular Çıldır Belediye Başkanı K. Yakup Azizoğlu, İlçe Kaymakamı Bedirhan İmamoğlu, Çıldır İl Genel Meclis Üyesi Çetin Topkaya ve AK Parti İlçe Başkanı A. Rıfat Vural’ı ziyaret ederek destek istediler.
Takımın yöneticileri ve futbolcuları daha sonra Çıldır Gölüne giderek Serhat Ardahanspor Pankartı açarak yüzdüler.
Serhat Ardahanspor Kulübü Başkanı Fakir Yılmaz yaptığı açıklamada, “Sorumluluğunu aldığımız Serhat Ardahanspor’da ilimizin güzelliklerini anlatmaya çalışıyoruz. Amacımız Serhat Ardahanspor’un 5 ilçe 1 belde ve 237 köyün takımı olduğunu hissettirmek, tüm dünyaya taşımak. Ve Ardahan’ın güzelliklerini de tanıtmak, duyurmak. Bu nedenle Çıldır gölünü birde Serhat Ardahan Spor üzerinde gündeme getirmek için Çıldır’a geldik. Bugün futbolcularımızla birlikte Çıldır’ı ziyaret ettik. Ve Çıldır Belediye Başkanının katkıları ile gerçekleştirdiğimiz ziyaretlerde iyi karşılandık ve destek sözü aldık. Ardahan Dernekler Federasyonu (ARDAFED) sorumluluğunu yerine getirdi, bu sezon lige çıkmaması tehlikesi ile karşı karşıya olan takıma sahip çıktı. Valimizin, Milletvekillerimizin, Belediye Başkanlarımızın takıma sahip çıkmalarını istiyoruz. Hep birlikte el ele olursak bu takımı daha iyi yerlere getirebiliriz. Şuan ki ilk hedefimiz Türkiye Ziraat Türkiye Kupası karşılaşmasında iyi sonuç alarak bir üst tura yükselmek. Ardahanlı yetenekli futbolcuları takımda oynatmak istiyoruz. Kapımız herkese açık gelsinler. Maddi kaynaktan yoksun bir kulübüz herkesin desteğini bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Serhat Ardahan Sporlu yöneticiler ve futbolcuları daha sonra Çıldır merkezi ziyaret ederek esnafla tanıştıktan sonra antramnlarına devam etmek için Ardahan’a geri döndü.
**Ver Papazı, Al Kızı!..
Amerika ile yaşanan sıkıntının doların ateşini iyiden iyiye alevlendirdiği şu günlere ele aldığımız yazılarımın ne kadar haklı olduğunu Dişişleri ve İçişleri Bakanlarına konulan ambargo ile bir kez daha ortaya çıkarken bu gerginliğin altında yatanın sadece Feto’nun karşılığında gözaltına alınıp, tutuklanan daha sonra ev hapsine alınan Amerikalı rahibin yüzünde olduğu sanılmasın.
Çünkü aynı Amerika’nın proje ortağı olan Türkiye’nin uçaklarını da vermeyeceğini de göz ardı etmemek gerekir.
Ve bu sıkıntının aslı olan Rusya’da alınmak istenen S-400’ler ile ABD’nin Ortadoğu çocuğu İsrail ile olan kötü ilişkiler olduğu da unutulmamalıdır.
Tabi İsrail’in tehlike gördüğü ve Atom bombası yapma yolunda bir hayli yol alan İran’a yönelik bakışını da notlarımız arasına almak gerekir.
Kısacası geleceğin ekonomik devi olacağı ileri sürülen ve bu yolda hızla yol alan Çin’i dize getirmek için art arda yeni kararlar alan Amerika’nın para için müttefik falan tanımadığı ve en önemlisi kendisine kafa tutanla çeşitli şekillerde uğraştığını da bilmek ve buna göre önlem almak gerekir.
Aynı Amerika’nın daha önceki 12 Eylül Cuntacılarında verdiği destek gibi en son Mısır’da açıkça Darbeci destekçisi olduğunu ortaya koyduğunu da bilmemiz gerektiği şu günlerde ülkemize karşı ard arda alınan kararların aynı günlerinde ABD’nin Avrupa Sorumlusu Ordu Komutanının Türkiye’ye gelip, başta Ardahanlı mı, Bayburtlu mu diye tartışılan yeni Genelkurmay Başkanımıza hayırlı olsun ziyareti adı altında askeri yetkililerle görüşmesi de göz ardı edilmemesi gerekir.
Ve bu oynana oyunun ‘Ver Papazı, Al Kızı’ oyununun ötesinde karanlık bir oyun olduğu da iyi bilinmeli ve ona göre önemler alarak, adımlar atılmalıdır.
Yani ABD ile ilişkilerimiz düzeltmek için istenen bedellerin ağır olduğunu ama bu ağırlığın öyle bağırıp, çağırıp, kafa tutarak değil ülkeler arasında ortaya konula diplomatik ilişkilerle ancak olabileceğini de bilmek gerekir.
Dolarla ya da ambargo ve diğer adice baskılara boyun eğmeden diplomatik adımları boyun eğme olarak değil yeniden atılacak adımlar ile kazan kazan şeklinde bir ilişkiye gitmenin en güzel ve doğal yol olduğunu topluma da anlatarak hareket etmek ülkemizin olduğu gibi mevcut iktidarında kazncı olacaktır.
‘Kahrolsun Amerika’ sloganları ile bu illerin olmayacağını anlamak bu işin en güzel yolu olarak görülmeli ve papaz başta olmak üzere ülkede ki hukuku, adaleti de gözden geçirip, demokraisyi unutmadan hareket etmemizin mecburiyetinde olduğumuzu görmeli ve bugünlerde yaşanan sorunları millet olarak omuzlayıp, bunu da aşarız diyerek yeni bir yol haritası ile ABD’nin yanı sıra diğer aramızın açıldığı ülkeleri yeniden yanımıza almak en mantıklısı ve doğrusudur.